Hyperfocussen
"Attention Deficit". Maar hoe rijmt dit dan met "hyperfocus"?
HIGH LIGHTS:
- De neiging helemaal op te gaan in taken die stimuleren en belonen, wordt hyperfocus
genoemd.
- Kathleen Nadeau en prof. Roeyers denken dat AD(H)D in werkelijkheid niet een tekort
aan aandacht is, maar een aandoening waarbij mensen veel minder controle over hun
reacties op stimuli hebben
- Met 4 eenvoudige stappen kun je uit een negatieve hyperfocus situatie breken
Direct naar paragraaf:
Hyperfocus begrijpen.
Kathleen Nadeau verklaart dit fenomeen in haar boek, "Avonturen in Fast Forward":
"In werkelijkheid is ADD niet een tekort aan aandacht, maar een aandoening waarbij
mensen veel minder controle over hun reacties op stimuli hebben," schrijft Nadeau.
Ze zijn niet in staat om hun aandacht te reguleren. Hoewel ze misschien extreem
moeilijk kunnen concentreren, organiseren en bepaalde alledaagse taken kunnen voltooien,
zijn ze vaak in staat om hun aandacht te richten op andere activiteiten die hen
interesseren. Deze neiging helemaal op te gaan in de taken die hen stimuleren en
belonen, wordt hyperfocus genoemd.
Het is voor deze individuen niet ongebruikelijk om zich zo in een taak onder te
dompelen, dat ze zich niet bewust zijn van al het andere dat zich om hen afspeelt.
Mogelijk hebt u dit al eens ervaren wanneer uw kind een videospel aan het spelen
is en u proberen om zijn aandacht te krijgen. U roept!: Geen antwoord. U roept harder!!:
Geen antwoord. Tot slot, als u uw stemt verheft tot schreeuwen, krijgt u mogelijk
alleen een snelle, geïrriteerde blik!
Nadeau vertelt het verhaal van een vrouw met ADHD, die zo hyper-gefocusseerd was
op een brief die ze aan het schrijven was, dat ze zich helemaal niet bewust was
dat haar huis in brand was gevlogen. "Ze had de sirenes en alle commotie gemist
en werd uiteindelijk ontdekt door de brandweer terwijl ze tevreden werkend in haar
kamer bezig was, terwijl de keuken aan de achterkant van het huis was in vlammen
gehuld!", Schrijft Nadeau.
Bron: Kathleen Nadeau verklaart
hyperfocus (Engels)
Verslag lezing ADHD door Prof. Herbert Roeyers
Wat een boeiende avond! Een lezing (of moeten we zeggen een college) vol met de
laatste wetenschappelijke ontwikkelingen en een nieuwe kijk op ADHD.
Pittige kost, dat zeker, maar zeer de moeite waard.
Prof. Dr. Herbert Roeyers heeft ons deelgenoot gemaakt van de allerlaatste onderzoeksresultaten
die een ander licht op ADHD laten schijnen.
Hoe impulsief zijn kinderen met ADHD eigenlijk?
En hoe zit het met dat aandachtstekort?
Roeyers ontkrachtte de traditionele aanname dat ADHD in eerste instantie een probleem
is van de executieve functies.
Hoewel bij sommige kinderen met ADHD dit aantoonbaar het geval is, gaat dit niet
op voor alle kinderen met ADHD. Bovendien geldt dit niet specifiek voor kinderen
met ADHD (ook kinderen met autisme of dyslexie vertonen dezelfde dysfunctie).
Recente onderzoeksresultaten pleiten voor een nieuwe definiëring van ADHD:
“ADHD is een heterogene psychopathofysiologische stoornis die gekenmerkt wordt door
variatie in beperkingen tussen en fluctuaties van de expressie van beperkingen bij
individuen”.
Lees meer over de lezing van prof. Roeyers (handouts in pdf)
Bron: Centrum voor zorg en onderwijs Spectrum Brabant
4 Eenvoudige stappen om uit een negatieve hyperfocus situatie te breken.
Met toestemming vertaald uit:"4 Simple Steps to Break Yourself Out of Negative Hyperfocus."
Jennifer Koretsky at ADHDmanagement.com. (Engels)
Volwassenen met ADHD zijn zowel gezegend als behept met de eigenschap om te kunnen
hyperfocussen: Hyperfocussen is de unieke eigenschap om ons zo intens te focussen,
dat de rest van de wereld tijdelijk "verdwijnt". Het is het tegenovergestelde van
verveling. In plaats van het hebben van concentratieproblemen of het gebrek aan
initiatief om ergens mee aan de slag te gaan, heeft de hyperfocussende ADHD'er moeite
met het loslaten van het interessante onderwerp dat hij op dat moment onderhanden
heeft.
hyperfocussen kan een heel goede zaak zijn: Als je zeer geïnteresseerd in hetgeen
waar je je op concentreert, of als er een dreigende deadline ligt, dan is de mogelijkheid
om te kunnen hyperfocussen een mooi pluspunt. Het kan je door een moeilijke taak,
zoals een rapport voor je werk schrijven, of bij een huishoudelijk probleem helpen
dat moet worden opgelost. Het kan ook enorm helpen tijdens creatieve periodes waarbij
je je lekker voelt en je plezier beleeft aan het schrijven, schilderen, knutselen,
of jezelf uitleven in een artistieke bui. Dit positieve hyperfocussen is wat ik
noem: In je flow zitten. Je geniet van wat je doet, of het nu werk is, het oplossen
van problemen, of creatief bezig zijn. Je bent productief en je geniet niet alleen
van wat je doet, maar ook van het feit dat je vooruitgang boekt. Je zit in de flow
van je gedachten en handelingen.
Echter, hyperfocussen kan ook een negatief effect hebben. Volwassenen met ADHD
gaan vaak in de hyperfocus modus wanneer zich een stressvol probleem of situatie
voordoet en het onvermogen om jezelf hiervan los te rukken in meer stress resulteert.
Dit kan tijdens het schrijven van een verslag voor school gebeuren, tijdens een
poging om op het werk een probleem op te lossen, tijdens een poging om een defect
apparaatje te repareren, of zelfs tijdens het surfen op het internet.
Negatief hyperfocussen is wat ik noem: geblokkeerd zijn. Het gaat echt om een onvermogen
om je focus te verleggen en de frustratie die daaruit voortvloeit to voorkomen.
Het voelt alsof je vastgelijmd zit aan wat het ook is dat je probeert te doen. Je
wilt een taak gewoon afmaken of het loslaten, maar je frustratie in de situatie
geeft je het gevoel dat je niet in staat bent om verder te gaan. Je raakt vastbesloten
om te doen wat je van plan bent te doen, tegen elke prijs. (Perfectionisme veroorzaakt
vaak negatief hyperfocussen.)
In deze toestand blijft je jezelf vertellen, "Nog twee minuten. Ik moet het voor
elkaar krijgen". Maar het is nooit alleen maar twee minuten. Je gedachten en handelen
zitten vast. Je voelt je ontevreden over het ontbreken van vooruitgang. Je voelt
je ten koste van alles gedwongen om af te maken wat je van plan te doen, inclusief
het ontberen van slaap en het overslaan van maaltijden, inclusief het belasten van
je mentale gezondheid.
Kortom, positief hyperfocussen voelt goed en maakt je gelukkig. Negatief hyperfocussen
voelt slecht en maakt je gestrest. Negatief hyperfocussen is zeer moeilijk te doorbreken.
Je moet het jezelf heel bewust zijn en het kost je een behoorlijke dosis verstandig
"zelfgesprek".
Jezelf dwingen (ja, jezelf dwingen) om hiervan los te komen en te ontstressen is
essentieel voor het doorbreken van het patroon. Het helpt als je onthoudt dat de
dingen die je in die gestrest en hectische toestand bereikt, vaak minder in kwaliteit
is dan wat je zou bereiken in een ontspannen toestand. Werkend vanuit een kalme
en geconcentreerde situatie leidt zeker tot betere resultaten dan werkend vanuit
een gestresste en hectische situatie.
De volgende keer dat je merkt dat je hyperfocusseert, ga dan eens bij jezelf na
of je je fantastisch in je flow voelt, of dat je gestresst en geblokkeerd bent.
Volg deze eenvoudige stappen:
1. Vraag jezelf af:
■ Heb ik een goed gevoel over wat ik aan het doen ben, of ben
ik gewoon gestrest?
■ Kan ik op dit moment niet beter iets anders gaan doen, zoals
bv. gaan eten, de deur uit gaan voor een afspraak, of naar bed gaan?
■ Is wat ik nu aan het doen ben echt belangrijk in mijn leven?
Zal het een ernstig gevolg hebben als ik het resultaat nu niet haal?
2. Als je vaststelt dat je ofwel gestrest bent, iets anders moet gaan doen, of je
tijd verspilt aan iets dat niet belangrijk is, dan zit je in de blokkade van negatief
hyperfocussen. Neem dan even de tijd om je ogen te sluiten en drie zeer diep adem
te halen. Dit verhoogt de zuurstoftoevoer in je lichaam en ontspant zowel je spieren
en verlaagt je hartslag.
3. Ga bij jezelf te rade. Herinner jezelf eraan dat:
■ Als je je frist, kalm en gecentreerd voelt, zul je beter in
staat zijn en met minder stress, dit probleem aan te pakken.
■ Je hyperfocussen op dit probleem wordt veroorzaakt door stress,
dit op zijn beurt zal uw ADHD problemen verhogen.
■ Met het oog op het doorbreken van dit negatieve patroon, moet
je iets anders gaan doen.
4. Dwing jezelf vervolgens om het los te laten. Ja, dwing jezelf. Op het moment
zelf is het moeilijk weg te lopen. Maar geleidelijk wordt het makkelijker en je
zult er later een goed gevoel over hebben, vooral als je de situatie opnieuw beoordeelt
en ontdekt dat je bezig was negatief te hyperfocussen op iets dat echt niet belangrijk
was.
Bedenk dat hyperfocussen een prachtige eigenschap is, maar alleen als je het volledig
onder controle hebt!